Hiện trạng các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy trong môi trường và thực phẩm cùng các giải pháp giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường được nêu ra tại Hội thảo khoa học năm 2025 do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển công nghệ cao (Trung tâm CHTD) - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) tổ chức ngày 16/6/2025 ở Hà Nội. Hội thảo do PGS.TS. Nguyễn Tiến Đạt – Tổng Giám đốc Trung tâm CHTD và TS. Bùi Quang Minh – Phó Tổng Giám đốc CHTD chủ trì.

Toàn cảnh Hội thảo

Gần đây, thực phẩm giả và tình trạng thực phẩm giả đang diễn biến ngày càng phức tạp và có xu hướng gia tăng tại Việt Nam. Tuy nhiên, có một thực tế dù không phải là thực phẩm giả mà thực phẩm bị nhiễm các chất độc thì nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe con người cũng rất lớn. Thực phẩm bị nhiễm các chất độc hóa học do dư lượng thuốc trừ sâu và các chất hữu cơ khó phân hủy do ô nhiễm môi trường đã được phát hiện trong nhiều nghiên cứu gần đây. Đề xuất giải pháp để ngăn ngừa và giảm thiểu những tác động tiêu cực của nó là mối quan tâm hàng đầu của các nhà khoa học. 

PGS.TS. Nguyễn Tiến Đạt - Tổng giám đốc Trung tâm CHTD cho biết: Hội thảo khoa học  “Các chất hữu cơ khó phân hủy trong thực phẩm và môi trường - Hiện trạng và giải pháp” được tổ chức với mong muốn đưa ra một cái nhìn rõ ràng hơn về hiện trạng nhiễm một số hợp chất dioxin/POP và dẫn xuất của Dioxin trong thực phẩm và môi trường, đồng thời đưa ra một số phương pháp xây dựng, đánh giá ngăn ngừa hấp thu và giảm độc tính của dioxin/POP và các dẫn xuất. Hội thảo lần này cũng là cơ hội để các nhà khoa học, cùng chia sẻ, trao đổi, giới thiệu các kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực thực phẩm và môi trường, đồng thời góp phần tăng khả năng hiện thực hóa các kết quả nghiên cứu thông qua áp dụng một cách hiệu quả vào thực tiễn cuộc sống. Hội thảo nằm trong khuôn khổ Đề án khoa học công nghệ trọng điểm cấp Viện Hàn lâm “Nghiên cứu nguy cơ tích lũy dioxin và dẫn xuất phát sinh từ một số hoạt động kinh tế xã hội đến chuỗi sản xuất thực phẩm” được thực hiện từ năm 2022 do PGS.TS Nguyễn Tiến Đạt làm chủ nhiệm. 

PGS.TS. Nguyễn Tiến Đạt – Tổng Giám đốc Trung tâm CHTD phát biểu khai mạc tại Hội thảo và tổng hợp các kết quả đạt được của Đề án

Hội thảo quy tụ nhiều nhà khoa học đến từ các đơn vị nghiên cứu trực thuộc VAST và các trường Đại học như: Trung tâm CHTD, Viện Công nghệ sinh học; Viện Hóa học; Trường Đại học Khoa học tự nhiên… Các chủ đề báo cáo tham luận được trình bày tại Hội thảo gồm: Nghiên cứu nguy cơ tích lũy dioxin và dẫn xuất phát sinh từ một số hoạt động kinh tế xã hội đến chuỗi sản xuất thực phẩm; Nghiên cứu xác định một số hợp chất dioxin trong trầm tích thu thập tại làng nghề đúc đồng Đại Bái, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh; Nghiên cứu quy trình làm sạch mẫu môi trường sử dụng hệ cột tự nhồi trong phân tích dioxin tại phòng thí nghiệm; Xác định hàm lượng 16 chất nhóm pfas trong thực phẩm bằng phương pháp LC-MS/MS; Xây dựng và đánh giá ngăn ngừa hấp thu và giảm độc tính của dioxin và các dẫn xuất trên mô hình động vật thực nghiệm; Phát triển dòng tế bào CAFLUX HepG2 theo dõi sự biểu hiện gen CYP1A1 thời gian thực do AhR làm trung gian khi đáp ứng với các chất độc hại trong môi trường; Hóa học xanh trong phân tích dioxin/furan; Sự hiện diện của các hợp chất ester organophosphate và các chất chuyển hóa trong trứng gà; Phân tích một số hợp chất hữu cơ khó phân hủy trong thịt lợn được chế biến bằng phương pháp hun khói; Định lượng đồng thời các đồng loại 2,3,7,8-TCDD/TCDFs trong mẫu tro bay tại Việt Nam. 

Trong quá trình diễn ra Hội thảo, các đại biểu tham dự đã trao đổi, thảo luận sôi nổi những nội dung nghiên cứu chuyên sâu về xác định một số hợp chất dioxin và dẫn xuất trong thực phẩm và môi trường; xây dựng và đánh giá ngăn ngừa hấp thu và giảm độc tính của dioxin và các dẫn xuất; nêu ra một số phương pháp và kỹ thuật phân tích các chất hữu cơ khó phân hủy trong phòng thí nghiệm… 

Một số hình ảnh khác tại Hội thảo: 
 
TS. Bùi Quang Minh- Phó TGĐ Trung tâm, Chủ nhiệm Hợp phần 1 của Đề án trình bày báo cáo tại Hội thảo
 
TS. Nguyễn Thị Xuyên, cán bộ Trung tâm ATTP và MT, trình bày báo cáo
 
PGS.TS. Nguyễn Thị Hường, Khoa Hóa, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐHQG HN trình bày báo cáo
 
PGS.TS. Hoàng Lê Tuấn Anh, Phó TGĐ Trung tâm, Chủ nhiệm Hợp phần 6 của Đề án trình bày báo cáo
 
TS. Lã Thị Huyền, Viện Sinh học, Viện Hàn lâm KHCNVN trình bày báo cáo tại Hội thảo
 
NCS. Trần Lâm Thanh Thiện, Viện Hóa học, Viện Hàn lâm KHCNVN, trình bày báo cáo

Tin: Minh Tâm